Main menu
Αργυρό ημίδραχμο Κοινού Περραιβών. Τέλος 5ου αι. π.Χ.
Στη βόρεια Περραιβία αναπτύχθηκαν κατά την αρχαιότητα τρεις πόλεις: η Άζωρος, η Δολίχη και το Πύθιον 1. Οι θέσεις των τριών αυτών πόλεων ήταν πολύ σημαντικές διότι βρίσκονταν σε διαβάσεις, που οδηγούσαν δια μέσου της Θεσσαλίας προς τη Μακεδονία και τη νότια Ελλάδα 2. Οι διαβάσεις αυτές είναι της Πέτρας που ελεγχόταν από το Πύθιον, της Βολουστάνας του Σαρανταπόρου που ελεγχόταν από τη Δολίχη και η τρίτη είναι η διάβαση από την Άζωρο προς την Καλαμπάκα του Νομού Τρικάλων. Στη στρατηγική σημασία των περασμάτων αυτών οφείλεται η διεκδίκηση της περιοχής από τους Μακεδόνες και η κατάκτησή της, όπως διαπιστώνεται από αναθηματική επιγραφή 3 του α΄ μισού του 4ου αι. π.Χ., που βρέθηκε στην Ελασσόνα, και ανέφερε τις πόλεις της Περραιβίας χωρίς να περιλαμβάνει τις πόλεις της «περραιβικής Τριπόλεως». Οι πόλεις αυτές αναφέρονται ξανά ως περραιβικές το 2ο αι. π.Χ. από τους Τίτο Λίβιο 4 και Πολύβιο 5. Οι τρεις πόλεις ανήκαν σε ένα είδος συμπολιτείας με επικεφαλή τον στρατηγόν των Τριπολιτών 6.
Η σημαντικότερη από τις τρεις ήταν το Πύθιον. Το όνομά της βρέθηκε σε επιγραφή από τους Δελφούς 7. Η αρχαία πόλη τοποθετείται στις δυτικές παρυφές του Ολύμπου, στο λόφο Άγιοι Απόστολοι 8. Στη θέση αυτή έχουν ανασκαφεί δύο ναοί ρωμαϊκών χρόνων διαστάσεων 33 χ 13μ., αφιερωμένοι στον Απόλλωνα Πύθιο και στον Απόλλωνα Πατρώο. Οι ναοί αυτοί θεωρείται ότι κτίστηκαν στη θέση του παλιού Ιερού του Απόλλωνα Πυθίου, το οποίο πιθανόν είχε καταστραφεί κατά τη διάρκεια των εμφυλίων πολέμων των Ρωμαίων 9. Στο Πύθιον λατρεύονταν ακόμη η Άρτεμις Ειλειθυία, Αγαγυλαία και Παρθένος, ο Ασκληπιός, η Αφροδίτη, ο Ζεύς, η Ενοδία, ο Ποσειδών αλλά και ο χθόνιος Ερμής και ο Ηρακλής 10.
Έλσα Νικολάου
Αρχαιολόγος.
Αναπληρώτρια Προϊσταμένη Α.Ι.Θ.Σ.
Άποψη ναού ρωμαϊκών χρόνων.
Πύθιον. Κάτοψη των ναών των ρωμαϊκών χρόνων του Απόλλωνος και του Ποσειδώνος. (Τζιαφάλιας 1997)